Przyczyny i objawy atopowego zapalenia skóry
Wśród głównych czynników sprzyjających wystąpieniu atopowego zapalenia skóry lekarze wymieniają determinanty genetyczne. Jeśli rodzice mają skórę atopową, silne tendencje alergiczne, astmę bądź katar sienny, ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie przez dziecko jest dużo wyższe. Niekorzystny wpływ mogą mieć także czynniki zewnętrzne – zanieczyszczone powietrze (wskaźnik zachorowalności w miastach jest wyższy), kurz, sierść, zła dieta, silne reakcje alergiczne bądź czynniki psychiczne (głównie silny i długotrwały stres).
Atopowe zapalenia skóry najczęściej objawia się przed 5. rokiem życia. Przyczyny skłonności atopowych nie są całkowicie zbadane. Na skórze pojawiają się widoczne zaczerwienienia i zmiany. Naskórek jest suchy, łuszczy się i ściera, a bariera skórna jest znacznie osłabiona, łatwiej więc o infekcje i podrażnienia, których efektem są wysiękowe rany i strupy. Zmianom na skórze towarzyszy jednocześnie uporczywy świąd. Drapanie i pocieranie miejsc zapalnych powoduje dodatkowe ich „rozognianie”, co jeszcze bardziej podrażnia i osłabia powłokę naskórka, powodując przedostawanie się większej ilości alergenów i bakterii.
Zmiany skórne pojawiają się początkowo na twarzy, głowie bądź w okolicach płatków usznych. Następnie rozprzestrzeniają się na tułów i całe ciało. Obszary zapalne mogą jednak rozpoczynać się od innych obszarów ciała, zwłaszcza narażona jest na nie delikatna skóra pachwin oraz zgięć rąk i nóg.
Nie da się całkowicie wyleczyć atopowego zapalenia skóry. Wyróżnia się dwie fazy jej występowania: zaostrzenie i „uśpienie” objawów. Nawet gdy rumień i świąd ustąpią, nie należy jednak przerywać kuracji, gdyż skóra atopowa pozostaje niezwykle wrażliwa i podatna na przesuszanie, a symptomy mają tendencje do powracania. W przypadku skóry atopowej pielęgnacja odpowiednimi preparatami powinna więc być częścią codziennej rutyny.
Leczenie AZS
Do pielęgnacji skóry atopowej powinno się używać jedynie sprawdzonych i specjalnie do tego stworzonych środków. Balsamy lub kremy działające jedynie na powierzchni skóry mogą być niewystarczające. Leczenie AZS daje najlepsze efekty, gdy do pielęgnacji używane są preparaty jednocześnie nawilżające i natłuszczające skórę, takie jak np. Emolium. Wieloskładnikowe emolienty nie tylko łagodzą świąd i podrażnienie naskórka, ale także głęboko wnikają w skórę, pozwalając na jej regeneracje i odbudowując chroniący ją płaszcz lipidowy. Środki tego typu występują zarówno w postaci emulsji do kąpieli, jak i kremów, żeli i olejków, co pozwala na skuteczną, wielostopniową pielęgnację skóry.
Pielęgnacja skóry atopowej będzie skuteczna, jeśli usuniemy z otoczenia alergeny mogące niekorzystnie oddziaływać na skórę. Z otoczenia należy wyeliminować elementy nadmiernie zbierające kurz, takie jak dywany, wykładziny czy ciężkie zasłony, a także stare gazety i bibeloty. Dodatkowo korzystnie wpływać może używanie materacy i pościeli ze specjalnych włókien hipoalergicznych oraz częste wietrzenie i nawilżanie powietrza w mieszkaniu. Zwłaszcza w przypadku dzieci należy pamiętać, że na skórę źle wpływają materiały syntetyczne i wełniane. Ubrania dobrze jest przy tym prać w delikatnych detergentach, najlepiej specjalnie przeznaczonych dla alergików.
AZS związane jest z całościowym funkcjonowaniem organizmu. Na stan skóry korzystnie może wpłynąć więc wyeliminowanie stresu poprzez ćwiczenia, bądź terapię, a także właściwa, indywidualnie dobrana dieta. Może mieć ona decydujące znaczenie zwłaszcza w przypadku małych dzieci, których reakcje mogą być silne alergiczne. W przypadku zagrożenia wystąpieniem choroby u dziecka warto pomyśleć o odpowiedniej diecie już w czasie ciąży.
Warto pamiętać, że wpływ czynników zewnętrznych i stresu na AZS jest kwestią indywidualną, dlatego warto dokładnie przyjrzeć się swojemu otoczeniu oraz stylowi życia. Większe zmiany w odżywianiu i lekach należy przy tym konsultować z lekarzem.
